Μεγάλη ανακούφιση δίνει ο νέος νόμος για το Δομημένο Περιβάλλον στους ιδιοκτήτες που έχουν χτίσει αυθαίρετο εντός παραδοσιακού οικισμού ή παραδοσιακού τμήματος πόλης.
Με τον παλιό νόμο των αυθαιρέτων, κάθε αυθαίρετο έπρεπε πρώτα να εξασφαλίσει τη θετική γνωμοδότηση αρμόδιας επιτροπής, ως προς τη συμμόρφωση του με την αισθητική, την αρχιτεκτονική και τη μορφολογική τυπολογία του παραδοσιακού οικισμού ή παραδοσιακού τμήματος της πόλης και μετά να νομιμοποιηθεί. Στην περίπτωση που η επιτροπή έκρινε ότι δεν ταίριαζε το κτίσμα με την μορφολογία του οικισμού, επέβαλε την εκτέλεση εργασιών προσαρμογής του αυθαίρετου κτίσματος στο περιβάλλον. Για παράδειγμα στους οικισμούς του Πηλίου η τυπολογία επιβάλει το κτίσμα να έχει στέγη, ξύλινα κουφώματα, απόσταση 0,90 μ. από τα όρια του γείτονα κ.ά.
Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα πολλοί ιδιοκτήτες που επιθυμούσαν την νομιμοποίηση του αυθαιρέτου τους να μην μπορούν να αντέξουν οικονομικά την πληρωμή α) των προστίμων β) του μηχανικού, γ) της Οικοδομικής Άδειας και δ) των νέων οικοδομικών εργασιών… Έτσι πολλά αυθαίρετα είχαν «μπλοκάρει» και δεν μπορούσε να γίνει μεταβίβαση.
Τι ακριβώς προβλέπει ο νέος Νόμος;
Σύμφωνα με τα άρθρα 116 και 117 του νόμου 4495/2017, το πρόστιμο μειώνεται κατά το ποσό που δαπανάται για την εκτέλεση εργασιών προσαρμογής των κτιρίων και μέχρι το πενήντα τοις εκατό (50%) του προστίμου. Για παράδειγμα αν το πρόστιμο είναι 3000 ευρώ ( αφαιρουμένου του παραβόλου ) και οι εργασίες που γίνουν είναι της τάξης των 2000 ευρώ, η μείωση θα γίνει για τα 1500 ευρώ.
Ο νόμος ισχύει μόνο για κατοικίες;
Όχι. Ο νόμος ισχύει για όλα τα αυθαίρετα Κύριας ή Βοηθητικής Χρήσης, είτε είναι κατοικία, ξενοδοχείο, κατάστημα, αποθήκη κλπ. Προσοχή όμως η ρύθμιση αυτή δεν εφαρμόζεται σε κτίρια που κατασκευάστηκαν ή βελτιώθηκαν, με επιδότηση από κρατικά ή συγχρηματοδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση προγράμματα
Ποιες δαπάνες δικαιολογούνται;
Στη διαδικασία μείωσης εντάσσονται οι εξής δαπάνες:
- για αγορά υλικών/εξοπλισμού
- οικοδομικές εργασίες αποξήλωσης/αποκομιδής
- εργασίες τοποθέτησης / εγκατάστασης, αποκατάστασης, τοποθέτησης ικριωμάτων, κ.λπ.
- αποζημίωση Ελεγκτών Δόμησης, όπου απαιτείται.
- Στις ανωτέρω δαπάνες συμψηφισμού δεν περιλαμβάνεται ο Φ.Π.Α.
Τι δικαιολογητικά απαιτούνται;
- α) Αίτηση του ενδιαφερόμενου με τα στοιχεία του κτιρίου για το οποίο αιτείται μείωση του ενιαίου ειδικού προστίμου, το ποσό προστίμου που έχει υπολογιστεί, το ύψος της δαπάνης για την υλοποίηση εργασιών προσαρμογής και το ποσό που αιτείται να αφαιρεθεί.
- β) Απόφαση της Επιτροπής με την επιβολή εκτέλεσης εργασιών προσαρμογής για την αισθητική και μορφολογική ένταξη της αυθαίρετης κατασκευής.
- γ) Αντίγραφο της οικοδομικής αδείας ή της έγκρισης εργασιών μικρής κλίμακας για τις εργασίες προσαρμογής, όπου απαιτείται.
- δ) Παραστατικά για τις σχετικές δαπάνες, περιλαμβανομένων των δελτίων αποστολής υλικών ή εξοπλισμού.
- ε) Βεβαίωση των Επιτροπών ή των Συμβουλίων ή πόρισμα ελεγκτή δόμησης ότι οι εργασίες προσαρμογής υλοποιήθηκαν προσηκόντως.
- στ) Υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη, με την οποία δηλώνει ότι υποβάλλει το σύνολο των απαιτούμενων δικαιολογητικών, τα στοιχεία των οποίων είναι αληθή.
Μπορώ να μειώσω κι άλλο το πρόστιμο, για στατικούς λόγους;
Ναι. Μπορεί ο ιδιοκτήτης να υποβάλει αίτημα μείωσης του προστίμου της αυθαίρετης κατασκευής για τρεις λόγους α) συμμόρφωσης στα μορφολογικά στοιχεία, β) ενεργειακή αναβάθμιση και γ) στατική ενίσχυση. Όπου ισχύουν ταυτόχρονα δύο ή τρεις περιπτώσεις μείωσης ο μέγιστος συντελεστής μείωσης του προστίμου φτάνει στο 65% αυτού.
Εγώ έκτισα το αυθαίρετο πριν το 1980 που έγινε η έγκριση του Παραδοσιακού οικισμού. Μπορώ να κάνω χρήση αυτής της διάταξης;
Στις διατάξεις του παρόντος νόμου, υπάγονται αυθαίρετες κατασκευές σε παραδοσιακό οικισμό ή τμήμα πόλης, εφόσον αυτές έχουν ολοκληρωθεί πριν από τη δημοσίευση της διοικητικής πράξηςχαρακτηρισμού του οικισμού ή τμήματος πόλης ως παραδοσιακού, καθώς και αυθαίρετες κατασκευές σε παραδοσιακό τμήμα πόλης και σε παραδοσιακούς οικισμούς άνω των πέντε χιλιάδων (5.000) κατοίκων, είτε έχουν ολοκληρωθεί πριν από τη δημοσίευση της πράξης χαρακτηρισμού είτε μεταγενέστερα,εφόσον προσκομίζεται τεχνική έκθεση αρμόδιου μηχανικού, στην οποία τεκμηριώνεται ότι η αυθαίρετη κατασκευή προσαρμόζεται και δεν αντίκειται στους γενικούς μορφολογικούς κανόνες που τίθενται από τις ειδικές διατάξεις.
Έκτισα χωρίς Οικοδομική Άδεια σε οικισμό. Μπορώ να το νομιμοποιήσω;
Μετά τη κήρυξη ως παραδοσιακού οικισμού κάτω των δύο χιλιάδων (2.000) κατοίκων δεν επιτρέπεται η υπαγωγή στις διατάξεις του παρόντος εξ ολοκλήρου αυθαίρετων κατασκευών που έχουν σε ποσοστό μεγαλύτερο του 40% υπέρβαση οποιουδήποτε όρου δόμησης, πέραν των υφιστάμενων, κατά την κήρυξη, αυθαίρετων κτισμάτων.
